Rhantus suturalis

DE "BEPOEDERDE WATERKEVER" KOMT OVERAL ALGEMEEN VOOR. Vooral in tijdelijke, zomers uitdrogende poeltjes. Die poeltjes zijn ook kweekvijvertjes voor muggenlarven, hèt voedsel voor de larven van deze kever, die ook regelmatig in de tuinvijver duikt. Dat scheelt ons dus weer een paar muggenbulten... Het exemplaar van deze foto's was geland in een aquarium, wat in de tuin stond. En ze heeft daar eitjes gelegd, want een paar dagen later zwommen er ineens larfjes in het bakje.
De kevers van het geslacht Rhantus zijn middelgrote, op het eerste gezicht donkerbruine kevers, die zoals alle echte waterroofkevers uitstekend zwemmen. Het zijn ook goede vliegers. De naam "slijktor",die je soms tegenkomt, is niet erg toepasselijk. Met een vergrootglas is de dichte zwarte stippeling van de dekschilden te zien, die op de goudgele ondergrond van verderaf gezien een donkerbruine indruk geeft. In oudere namen (synoniemen) voor deze kever is die stippeling terug te vinden: Rhantus pulverosus en Rhantus punctatus - "bepoederde waterkever" is daar natuurlijk van afgeleid. Zie de »namen pagina«. Op de zijranden van de dekschilden ontbreekt de zwarte tekening, daardoor is de kever licht omzoomd. Alle zwemkevers (Dytiscidae) nemen een luchtvoorraad mee onder de dekschilden, die via de achterlijfspunt aan het wateroppervlak ververst wordt. Onder water knijpt de kever deze lucht af en toe vanuit de ruimte onder de dekschilden in een flinke luchtbel, die aan de achterpunt blijft staan. Dan wordt door diffusie zuurstof uit het water in de bel opgenomen, klik op het plaatje rechts voor meer informatie.

Kleine poeltjes met muggenlarven zijn bijna overal op de wereld te vinden en daarmee ook de kevers van het Rhantus geslacht. Er komen een aantal soorten voor in Nederland, waarvan een paar heel algemeen zijn. Links: de kever van deze pagina's, Rhantus suturalis, een wereldwijd verspreide soort, is herkenbaar aan de kleine (soms wat vage) ruitvormige vlek ("salmiakdropje") midden op het halsschild. Rechts: als die vlek een grotere ovaal is en tussen twee andere zwarte vlekken zit, is het Ranthus frontalis. Die soort is algemeen in Zuidwest Nederland en de kuststrook, maar zeldzaam in het binnenland (van Nieukerken, 1992). Helemaal rechts: Rhantus exsoletus, een derde algemene soort. Deze heeft geen vlek midden op het halsschild, maar een vage zwarte band aan de achterrand. Let ook op de (niet specifieke) verschillen van de kopvlekken. Overigens twijfel ik over de juiste determinatie van dit laatste exemplaar, het zou ook de (zeldzamere) soort Rhantus suturellus kunnen zijn.

Op de foto's rechts zijn de drie soorten naast elkaar gezet. (Op de oorspronkelijke foto's zat : R. suturalis op de bodem, R. frontalis horizontaal op hoornblad en R. exsoletus verticaal op een blad.) De kevers lijken veel op elkaar. Jammer dat de kopstand verschillend is op de foto's, dat maakt het vergelijken moeilijker. Zoals op de foto hieronder is te zien, is R. suturalus zwart op de onderkant, R. frontalis heeft een gedeeltelijk gele onderzijde.