De witte vlekken op de dekschilden zijn zandkorrels.

De aanduiding fuscus betekent bruin, donker. De eerste indruk is overigens een licht beige kever met een wat groenige schemer. Aan de onderkant van de kever klopt het beter: daar is hij zwartbruin. Waarschijnlijk vonden de naamgevers dit een opvallend kenmerk, in vergelijking met de lichte onderkant van veel andere waterroofkevers. Bovendien heeft het halsschild een donkerbruine vlek. Op de foto hieronder is de donkere onderkant goed zichtbaar. De kever op de tweede foto is een exemplaar van Rhantus suturalis, een kever die wat kleiner is dan de bruine duiker, maar er verder veel op lijkt.

Colymbetes fuscus

Rhantus suturalis

De Bruine duiker is overal algemeen, toch heb ik hem pas na jaren gevonden. Dit exemplaar zat in een kleine poel tussen dichte massa's algen en waterplanten. Met zijn platte en gladde lijf kan hij daar snel in wegschieten. Misschien is hij daarom meestal te vlug voor een schepnet. Ik gebruikte deze keer een appelmoeszeef, die beter door bossen waterplanten te halen is, en daar zat ineens deze nerveus kruipende en springende kever in.

De kevers van de geslachten Colymbetes en Rhantus zijn ingedeeld bij de Colymbetinae, een onderfamilie van de grote familie Dytiscidae (waterroofkevers). Ter vergelijking hier op dezelfde schaal een Rhantus suturalis die in dezelfde poel gevangen werd. Beide soorten schijnen beige dekschilden te hebben, maar van dichtbij gezien blijkt dat de basiskleur geelbruin is, met daarop een dichte, zwarte tekening. Bij Colymbetes is die tekening een netwerk van zwarte, dwarse groefjes, bij Rhantus zijn het zwarte kronkels.

Colymbetes fuscus - Rhantus suturalis

Colymbetes fuscus - Rhantus suturalis

Andere geslachten binnen de Colymbetinae zijn Agabus en Ilybius. Dat zijn bijna allemaal zwarte kevers. Agabus bipustulatis is in Nederland zeer algemeen.

De onderkant van de Bruine duiker steekt donker af tegen de lichtgele overstekende dekschildranden (epipleuren). Klik op het plaatje om wat detailopnamen te zien. Dit is een mannelijk exemplaar, herkenbaar aan de verbrede voor- en middenpoten met hechtschijfjes, die van belang zijn bij de paring (zie daarover: Blunck, 1912).

voorpoot - middenpoot

Colymbus in the Century Dictionary

What's in a name?

De aanduidingen bruin en fuscus zijn aan het begin van deze pagina al besproken. De wetenschappelijke naam van de kever was Dytiscus fuscus Linnaeus 1758, dus: Linnaeus heeft de kever in 1785 zo genoemd en het betekent zoiets als: 'de donkere duiker' Veel waterroofkevers werden Dytiscus genoemd en er was behoefte aan duidelijker systematiek. In 1806 stelde de Zwitserse entomoloog de Clairville een 'nieuwe methode' voor, waarbij hij de naam Colymbetes introduceerde. De naam werd geaccepteerd en de kever kreeg toen de naam Colymbetes fuscus (Linnaeus 1758), dus met haakjes, volgens de regels van de ICZN.

Wat Colymbetes precies betekent, was nog niet zo makkelijk te vinden. Op bugguide.net vond ik als tip de Century dictionary uit 1907 (zie Literatuur). Op het plaatje hier linksboven is het verklarend stukje uit dat woordenboek te zien. Hier is te lezen dat Colymbus duiker betekent, dus de vertaling van de kevernaam blijft hetzelfde: 'donkere duiker'. Zie ook: Wikipedia - κολγμβοσ en Wikipedia - Columba.

Literatuur:

Blunck, H. jan 1912 Kleine Beiträge zur Kenntnis des Geschlechtslebens und der Metamorphose der Dytisciden. 1. Teil. Colymbetes fuscus L. und Agabus undulatus Schrank.Zoologischer Anzeiger 41 2. 534-546
Opgehaald 24 maart 2024 van: https://www.zobodat.at/pdf/ZoologischerAnzeiger_41_0534-0546.pdf

Clairville,J. 1806 Helvetische Entomologie, oder, Verzeichniss der schweizerischen Insekten nach einer neuen Methode geordnet : mit Beschreibungen und Abbildungen by SchellenbergJohann Rudolf, 1740-1806; Thompson, J. Christian, former owner. DSI Publication date 1798 Topics Insects Publisher Zürich : Bei Orell, Füssli und Compagnie Collection biodiversity; americana Contributor Smithsonian Libraries Language German; French Volume v.2 (1806) Parallel t.p.: "Entomologie helvétique, ou, Catalogue des insectes de la Suisse." Text in German and French (PAGINA's: 198-201)
DOI: https://doi.org/10.5962/bhl.title.15822
Gelezen 24 maart 2024 op: https://archive.org/details/helvetischeentom02sche/page/190/mode/2up

The Century dictionary : an encyclopedic lexicon of the English language: prepared under the superintendence of William Dwight Whitney 4 Car-Con Whitney, William Dwight, 1827-1894
Gelezen 24 maart 2024 op: https://www.biodiversitylibrary.org/item/217268#page/304/mode/1up

terug naar: W A T E R T O R R E N ( 1 )

COPYRIGHT: